منبع تغذیه نیروی بدون وقفه (یو پی اس)، که به عنوان باتری تقویتکننده هم نامیده میشود، منبع نیروی الکتریکی را که به تجهیزات متصل شده است با جریان نیرو از یک منبع باتری، در طول قطعی برق حفظ میکند. یک یو پی اس از تجهیزات برقی به نیروی باطری به صورت مدوم تغییر جهت خواهد داد.
یک یو پی اس به صورت نرمال برای حفاظت از کامپیوترها، تجهیزات ارتباط تلفنی یا دیگر ابزار الکترونیکی مورد استفاده قرار میگیرد وقتی که یک قطعی نیروی برق غیرمنتظره میتواند باعث اختلال در روند تجاری یا از میان رفتن دادهها شود.
مسائل و مشکلات رایج در نیروی برق:
انواع مختلفی از مسائل و مشکلات مربوط به نیروی برق وجود دارند که یک یو پی اس این اختلالات را اصلاح خواهد کرد و این تأثیریو پی اس به موقعیت و نقش ایجاد شده توسط سازندهاش، بستگی دارد. این مسائل و مشکلات عبارتند از:
۱) قطعی برق
۲) افت ولتاژ ـ کاهش ولتاژ کوتاهمدت
۳) کاهش ولتاژ ـ ولتاژهای پایین برای یک دوره طولانیمدت زمانی.
۴) افزایش ولتاژ ـ افزایش ولتاژ برای یک دوره طولانیمدت زمانی
۵) شارش ولتاژ ـ افزایش ولتاژ کوتاهمدت یا ایجاد اختلال در روند روشنایی
۶) نویز در خطوط ـ اختلالات موجود در شکل موج نیروی برق
طرحهای یو پی اس:
حالت اضطراری (stand by) و خط دوسویه، دو نوع از طرحهای UPS میباشند که به صورت گسترده برای حفاظت از سیستمهای فروش کاربرد دارند.
حالت stand by (اضطراری)
Stand by UPS، مشکل افت ولتاژ را حل میکند و بصورت کلی از طریق شارش ولتاژ حفاظت از تجهیزات را در صورت وجود مشکل افت ولتاژ محقق میسازد. این طرح از UPS به راحتی باعث جریان نیروی برق در تجهیزات میشود وقتی افت ولتاژ، کاهش ولتاژ یا حتی دیگر شرایط مربوط به ولتاژ رخ میدهند. حالت stand by در UPS، حالت باتری را وقتی این رویدادها رخ میدهند، تغییر خواهد داد تا اینکه نیروی برق تجهیزات به یک سطح نرمال برسد. این طرح از لحاظ هزینه خیلی موثر میباشد و به صورت کلی باعث استفاده از یک موج مربع یا موج مربع اصلاح شده در زمان فعالیت باتری میشود. این واحدها بصورت کلی در واحدهای VA600 و پایینتر یافت میشوند و برای مصارف خانگی یا پایانهی کامپیوتری منفرد در یک کاربرد تجاری طراحی شدهاند. یکی از معایب واحد اضطراری این است که افت ولتاژ، کاهش ولتاژ یا دیگر شرایط تغییر ولتاژ باعث خواهند شد که یک UPS اضطراری حالت باتری را تغییر دهد و این امکان دارد باعث خالی شدن کامل باتری و قطع آن شود، هرچند ولتاژ در خطوط هنوز وجود دارد.
خط دوسویه: در این طرح از یک تنظیمکننده اتوماتیک ولتاژ (AVR) استفاده میشود. یک AVR باعث میشود که UPS، بدون ایجاد تغییر در نیروی باتری، خط ولتاژ وارد شده را تقویت کرده و یا افزایش دهد. این طرح باعث میشود که UPS اکثر افزایش ولتاژ طولانیمدت یا دیگر مشکلات ناشی از کاهش ولتاژ را بدون خالی شدن باتری، اصلاح کند. مزیت دیگر این طرح، این است که باعث کاهش تعداد انتقالات به باتری میشود و این عمر مفید باتری را افزایش میدهد. واحدهای UPS دارای خط دو سویه، از جمله رایجترین طرحها برای واحدهای رده KVA5/0 تا kVA5 میباشند و در خروجی موج مربع یا خروجیهای مربع سینوسی در دسترس قرار دارند.
یو پی اس کمهزینه بصورت زیادی در قابلیت عبور از خط در طرحهای stand by و خط دوسویه، تاثیر زیادی ندارد. همه سیستمهای نیروی برق هوشمند UPS از مبدل براساس تکنولوژی عبور استفاده میکنند که باعث فراهم شدن عبور نیرو از کامپیوتر به هر دوی یو پی اس و دیگر ابزار متصل شده به آن میشوند.
راهحلهای کیفیت نیروی برق جامع از سیستمها در مقابل رده وسیعی از مسائل و مشکلات نیروی برق حفاظت خواهند کرد. یک یو پی اس دارای طرح خط دوسویه به همراه تجهیزات عبور خط، همه شش مشکل و مسئلهی ذکر شده در بالا را مخاطب قرار میدهد و تضمین خواهد کرد که این مسائل و مشکلات نیروی برق روی تأسیسات شما تاثیری نخواهند گذاشت.
و پی اس برگرفته از کلمات Uninterruptable Power System به معنی سیستم مولد برق بدون وقفه می باشد و همانطور که کلمات ذکر شده مشخص است وظیفه ی این نوع دستگاه :
۱- اصلاح برق با کیفیت بهینه است
۲- و همچنین وظیفه دیگر آن پشتیبانی کردن منبع برق در زمان قطع برق شهری می باشد
اولین وظیفه ی یو پی اس بهیه سازی شرایطی است که توسط اعواج یا همان نویز ( (nois ایجاد میشود. طبق مطالعات انجام شده بدست شرکت آی بی ام ( IBM ) لپ تاپ ها و کامپیوترهای خانگی در ایالات متحده میانگین در هر ماه ۱۲۸ بار این سیستم ها تحت تاثیر مشکلات ناشی از برق شهری بوده. این نوع اختلالات که در بین آنها ولتاژهای اضافی و ولتاژ های لحظه ای منجر به آسیب رسانی به سخت افزار سیستم میشود و نوع اختلال کاهش لحظه ای ولتاژ و قطعی برق باعث حذف یا اسیب رسیدن به داده ها میشود.
با این دیدگاه منشأ ۴۸٫۵% از عوامل از بین رفتن داده ها و دیتاها به علت اختلالات موجود در برق شهر می باشد.واضح است که این مشکلات در ایران درصد بالاتری را به خود اختصاص داده است.پس بعنوان یکی از عمده وظیفه دستگاه یو پی اسUPS باید در حالت وجود هرگونه اختلال و مشکل در برق شهر نسبت به اصلاح آن و حذف مشکلات ناشی از برق شهر اقدام نماید.به یاد داشته باشیدکه عمده این مشکلات خارج ازحیطه مصرف کننده کامپیوتر بوده و عملا” حذف آن مکان پذیر نمی باشد.مانندعواملی چون دوری یا نزدیکی مصرف کننده به پست های توزیع , وجود مصرف کننده هایی نظیر آسانسور,کولر گازی,دستگاه فتوکپی هم فاز با برق یو پی اسUPS, وجود دستگاههای صنعتی نظیر ماشین های تراش ماشین های پرس… در کارخانجات هم مکان و یا مجاور, بکارگیری ابزار و ادوات برقی نظیر دریل در محل ومکان استفاده از کامپیوتر و یا مصرف کننده هائی با منابع تغذیه سوئیچینگ در مکان استفاده از کامپیوتر که در آخر ما را به استفاده از UPS رهنمون می سازد.
در مورد وظیفه دوم ذکر شده برای یو پی اس, این دستگاه باید بعنوان تامیین کننده برق در زمان قطعی برق ایفای نقش کند . از آنجا که در زمان های مختلفی در کشور مشکلات خاموشی برق در مقابل دیگر عوامل موجود در شبکه برقی کشور نقش مهمتری ایفا میکند , این تصور نادرست ایجاد شده است که یو پی اس
( UPS ) منحصرا” در نبود برق شهر باید مورد استفاده قرار گیرد. در هر صورت امروزه کامپیوتر و سیستم های کامپیوتری در کشورمان نقشی پراهمیت تر از یک واژه پرداز در سازمان را ایفاء می نمایند و به سمت سیستمهای on-line تغییر جهت داده اند و در اینحال قطع برق حتی برای لحظاتی کوتاه هم خوشایند این گونه از سیستمها نمی باشد و ضرورت استفاده از مولد برق بدون وقفه یوپی اس را چندین برابر می نماید
یو پی اس دستگاهی الکترونیکی به منظور تامین پیوسته انرژی برای دستگاههای مصرف کننده که به اختلالات موجود در شبکه و قطع برق حساس بوده و به دلیل ضرورت و حساسیتهای فوقالعاده زیاد، جزو تجهیزات حیاتی مجموعه های کامپیوتری، مخابراتی، کنترل و ابزار دقیق، آزمایشگاهی و بیمارستانی میباشند.
کاهش یا افزایش ناگهانی ولتاژ، تغییر فرکانس، انواع اعوجاج لحظهای یا دایم، نمونه هایی از مشکلات ایجاد شده بر روی شبکه های برق شهری میباشند. دستگاههای الکترونیکی پیشرفته و حساس (نظیر سیستمهای کامپیوتری، تجهیزات مخابراتی و پزشکی) با توجه به کاربردهای ویژه و حساسی که دارند نیازمند تجهیزات ضروری مانند منبع تغذیه بدون وقفه و نسبتاً دقیق بوده تا ولتاژ و فرکانس ثابت و قابل اطمینان را تامین نماید.
در کشورهای پیشرفته علیرغم قطع برق شهر، دستگاه یو پی اس از وسایل ضروری کامپیوترها محسوب میشود. به عنوان مثال در صورت وجود کوچکترین اغتشاش در برق شهر بخش کنترل کامپیوتر، با تولید یک پالس موجب خاموش و روشن شدن مجدد (Restart) کامپیوتر میگردد. لذا با این عمل اطلاعاتی که در حافظه RAM سیستم وجود دارد، از بین رفته و زیانهای جبرانناپذیری به کاربر وارد شده و حاصل کار کاربر در چند لحظه از بین میرود.
در مورد سایر سیستمهای حساس نظیر دستگاههای مخابراتی و شبکه های اطلاعاتی نیز با قطع یا تغییر مشخصات منبع تغذیه، هماهنگی بخشهای مختلف دستگاه به هم خورده و بر اثر قطع و وصلهای متوالی، علاوه بر صدماتی که به قطعات دستگاه وارد میشود، عملکرد کل سیستم با اختلال مواجه میگردد. با توجه به مطالب فوق، نیاز به وجود دستگاهی که بتواند جایگزین مناسبی برای برق شهر در مواقع اضطراری گردیده و با حذف اختلالات شبکه تغذیه مدارات حساس را بر عهده گیرد، نمایان میشود.
این دستگاه یو پی اس نام دارد. لازم به ذکر است که در مواقع قطع برق میتوان از ژنراتوهای AC جهت تغذیه دستگاهها استفاده نمود ولی این منابع با توجه به مشکلاتی نظیر شناور بودن ولتاژ و فرکانس، حجم بزرگ، آلودگی صوتی، دودزا بودن، زمان طولانی وصل شدن بعد از قطع برق و لزوم سرویس و بازبینی دایمی عملاً کاربردی در دستگاه های حساس ندارد. دستگاههای یو پی اس با ابعاد کوچک و بدون نیاز به سرویس دایمی و بدون ایجاد آلودگیها با تثبیت ولتاژ و فرکانس، وسایل بسیار مناسبی جهت حفاظت سیستمها در مقابل اختلالات برق شبکه میباشند.
برای درک اهمیت UPSها، در این بخش به بررسی اختلالات رایج در برق شهر میپردازیم.
به قطع کامل برق برای مدتی طولان یتر از یک دقیقه اطلاق شده که در هنگام وقوع آن، منبع برق کاملاً از کار میافتد. (شکل شماره ۱-۲)
شکل شماره ۱-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
این وضعیت ممکن است در اثر بروز اشکال در خطوط نیرو مانند قطع کلیدها، فیوزها و یا حوادثی نظیر طوفان همراه با رعد و برق و یا سایر شرایط ایجاد گردد.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
به کاهش کوتاه مدت ولتاژ برق اطلاق شده که تقریبا ۸۵% از کل اختلالات موجود در برق شهر را شامل میشود. (شکل شماره ۲-۲)
شکل شماره ۲-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
این امر ناشی از سوئیچ کردن یک بار با توان بالا مانند دستگاههای تهویه هوا یا راه انداختن موتورهای الکتریکی، تاسیسات حرارتی و برودتی و یا بروز اتصال کوتاه در مناطق اطراف میباشد. همچنین عدم دقت در انتخاب سایز مناسب برای کابلهای برق استفاده شده در ساختمان و تغییرات شبکه در زمان اوج مصرف بخصوص در فصل گرما از دیگر عوامل ایجاد این اختلال است.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
در صورتیکه ولتاژ منبع اصلی آنقدر پایین بیایدکه منبع تغذیه کامپیوتر نتواند ولتاژی دریافت کند، افت ولتاژ باعثRestart شدن کامپیوتر میشود. هنگ کردن کامپیوتر، قفل کردن صفحه کلید، کم یا زیاد شدن نور لامپها و کوچک شدن صفحه تصویر مانیتور از دیگر تبعات این نوع اختلال میباشد.
همچنین بدلیل ثابت بودن توان الکتریکی دستگاه مصرفکننده، افت ولتاژ سبب افزایش کوتاه مدت جریان شده و به تبع آن باعث کم شدن راندمان و کوتاه شدن عمر دستگاه مصرفی میگردد.
عبارتست از افزایش لحظه ای دامنه ی ولتاژ که برای چند سیکل پیاپی ادام هدار و در حدود ثانیه طول میکشد. (شکل شماره ۳-۲)
شکل شماره ۳– ۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
این اختلال معمولاً به دلیل سوئیچ نمودن بار در مراکز فرعی و یا به یکباره خاموش شدن دستگاههای توان بالا و یا پرمصرف بوجود میآید. همچنین اتصال کوتاه و عدم توجه به سایز مناسب برای کابلهای برق نیز از عوامل ایجاد آن میباشند.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
این اختلال باعث وارد آمدن فشار به دستگاههای حساس شده و در طول زمان سبب خرابی آنها میگردد. همچنین میتواند باعث بروز خطا در داده های دیجیتال و قفل شدن کامپیوتر شود.
کم و زیاد شدن نور لامپها و تغییرات ناگهانی در عرض تصویر مانیتور نیز از اثرات محسوس افزایش لحظه ای ولتاژ میباشد.
به ضعیف شدن ولتاژ برای مدت زمان طولانی گفته میشود. (شکل شماره ۴-۲)
شکل شماره ۴-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
این اختلال زمانی ایجاد میشود که منبع اصلی تولید برق، قدرت تامین توان مورد نیاز شبکه (بار مصرفی) را ندارد، به همین دلیل شرکت برق، ولتاژ شبکه سراسری را کاهش میدهد.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
برای یک بار مصرفی، با توان ثابت، کاهش ولتاژ شبکه سبب افزایش جریان بار خواهد شد که این افزایش به نوبه خود میتواند سبب کاهش طول عمر قطعات بکار رفته در دستگاه مصرفی شود.
کاهش ولتاژ بیش از یک دقیقه میتواند موجب عملکرد نادرست تجهیزات گردد. مثلا در یک موتور القایی، میتواند منجر به بالا رفتن تلفات حرارتی و یا تغییر سرعت (دور موتور) شود.
به قوی و یا بیشتر شدن دامنه ی ولتاژ برای مدت زمان طولانی که میتواند موجب بالا رفتن توان راکتیو در خروجی بانکهای خازنی شود اطلاق میشود. (شکل شماره ۵-۲)
شکل شماره ۵-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
صاعقه و رعد و برق از مهمترین عوامل ایجادکننده این نوع اختلال میباشد.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
باعث سوختن دستگاه مصرفی و یا آتش سوزی میشود.
به تغییر فرکانس شکل موج ورودی اطلاق میشود. (شکل شماره ۶-۲)
شکل شماره ۶ – ۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
این اختلال معمولا در جاهایی دیده میشود که منبع تولید انرژی برای تغذیه ی دستگاه ها، ژنراتور (موتور برق) باشد.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
نوسانات فرکانسی باعث برش ولتاژ و کاهش دقت دستگاه های حساس آزمایشگاهی، مخابراتی، تجهیزات پزشکی و… و همچنین به هم خوردن همزمانی (Synchronizing) در برخی دستگاه ها که با عبور از صفر ولتاژ کار میکنند، میشود.
به اغتشاشهای پریودیک و شبه سینوسی ولتاژ منبع و یا به جریانی که بارهای غیر خطی از منبع میکشد گفته میشود. (شکل شماره ۷-۲)
شکل شماره (۷-۲)
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
هارمونیکها عموما توسط بارهای غیرخطی بوجود میآیند که از برق شهر جریان هایی بالا میکشند. مانند کامپیوتر، دستگاه های فتوکپی، پرینترهای لیزری، موتورهای دوار با سرعت متغیر، دستگاه های جوشکاری و…
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
هارمونیکها باعث افزایش نامناسب جریان میشوند و این افزایش اثر خود را در دماهای بالا نشان داده و باعث خرابی اجزای تشکیل دهنده و افزایش حرارت دستگاه میشوند.
دمای تولید شده بوسیله هارمونیکها میتواند سیم های اصلی نول سایت را خراب کند مگر آنکه سیمها به اندازه کافی ضخیم در نظر گرفته شوند.
به تغییرات ناخواسته و لحظه های فرکانس از مقدار تعیین شده گفته میشود. (شکل شماره ۸-۲)
شکل شماره ۸-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
پیدایش عناصر نیمه هادی (ترانزیستورها) و استفاده ی فراوان از آنها در شبکه های قدرت، عامل مهمی برای ایجاد هارمونیک در سیستمهای قدرت میباشد.
اکثر PCها توسط منابع تغذیه سوئیچینگ تغذیه میشوند و این باعث میشود مشکلات مربوط به هارمونیکها با افزایش تعداد کامپیوترها به صورت تصاعدی بالاتر رود.
نویز در واقع تغییرات نامنظم و کاملا اتفاقی ولتاژ است. تداخل الکترومغناطیس (EMI) و یا تداخل ناشی از فرکانسهای رادیوئی (RFI) از انواع نویز هستند. (شکل شماره ۹)
شکل شماره ۹ – ۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
نویز الکتریکی در اثر مشکلات کابل، کابلکشی و مجاورت با تجهیزات فرکانس رادیویی، القای امواج روی خطوط انتقال، کارکرد ترانسفورمرها، ژنراتورها و دستگاه های صنعتی بوجود میآید.
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
نویزها باعث سوء کارکرد و بروز خطا در برنامه های اجرایی و فایلهای اطلاعاتی میگردد. به طورکلی نویز الکتریکی میتواند باعث اشکالات نرم افزاری (مانند Hang نمودن کامپیوتر) و در نتیجه از دست رفتن اطلاعات شده ولی موجب آسیبهای سختافزاری نمیگردد.
نویزها دو نوع اند:
۱- Normal Mode Noise
این نویزها عموما بین خطوط فاز و نول شبکه دیده شده و باعث آسیب منابع تغذیه، بردها و اجزای تشکیل دهنده مدار میشوند. (شکل شماره ۱۰-۲)
شکل شماره ۱۰-۲
۲- Common Mode Noise
بیشتر نویزها از این دسته اند و بین خطوط فاز و ارت یا نول و ارت وجود داشته و باعث از دست رفتن اطلاعات در کامپیوترها میشوند. (شکل شماره ۱۱-۲)
شکل شماره ۱۱-۲
تاثیر نویز در بیتهای اطلاعاتی:
طبق منطق موجود در تجهیزات و دستگاه های کامپیوتری، سطح ولتاژ صفر ولت، سطح منطقی صفر و سطح ولتاژ ۵ ولت، سطح منطقی یک در نظر گرفته شده است.
نویزهای وارد شده به سیستمها در سطوح منطقی مختلف، میتوانند بر روی سیستم تأثیر گذاشته و سطح منطقی را تغییر دهند. (شکل شماره ۱۳-۲)
شکل شماره ۱۳-۲: بیتهای نویزه
شکل شماره ۱۲-۲: بیتهای عادی
عبارتست از افزایش بسیار زیاد لحظهای ولتاژ (شکل شماره ۱۴-۲)
شکل شماره ۱۴-۲
عوامل موثر در ایجاد اختلال:
ضربات ناشی از رعد و برق و یا عواملی که باعث سقوط خطوط انتقال برق میشوند، باعث بروز این اختلال میگردند. مانند: طوفان، تصادفات و …
تاثیر اختلال بر شبکه و بار مصرفی:
باعث سوختن مدارهای داخل کامپیوتر شده و یا با سوختن هارد (Hard Disk) باعث از بین رفتن اطلاعات میگردد.
شکل شماره ۱-۳
شکل شماره ۲-۳
شکل شماره ۳-۳
وجود بارهایی که از منابع تغذیه سوئیچینگ استفاده میکنند، به دلیل ایجاد هارمونیک در شبکه، باعث داغ شدن سیم های نول و به تبعه آن باعث بروز گرما در سیستم برق میشوند. بنابراین برای مکانهایی که تعداد دستگاه های کامپیوتری زیادی دارند، توصیه میشود از یو پی اس باTHD جریان ورودی پایین مثلا ۱۰% استفاده شود.
به فاصله زمانی بین سوئیچ از برق شهر به باتری و بالعکس گفته میشود. هر چه این زمان بیشتر باشد احتمال Restart شدن کامپیوتر در لحظه سوئیچ بیشتر خواهد بود. دستگاه هایی که زمان سوئیچ آنها حدود صفر است به دستگاه های On-Line معروف هستند.
زمان مورد نیاز برای وضعیتی است که برق شهر قطع شده و لازم است برای تغذیه بار مصرفی از شارژ باتری استفاده شود. این زمان بستگی به باتری دارد و با کم و زیاد شدن باتری، کم و یا زیاد میشود. یو پی اس ممکن است دارای باتری داخلی بوده و یا امکان اضافه نمودن باتری خارجی (کابینت باتری) به جهت طولانی نمودن مدت زمان برق دهی، برای آن وجود داشته باشد.
فیلتراسیون نویز بسته به مکان استفاده تغییر میکند و زمانی که کنترل نویزهای Normal و Common ورودی به سیستم مهم است از آن استفاده میشود.
زمانی که دستگاه روشن است بر اساس صدای ناشی از فن یا ترانس دستگاه میزان نویز صوتی سیستم مشخص میشود.
سایز و حجم دستگاه میتواند براساس مکان استفاده متفاوت و در بحث حمل و نقل و یا خدمات مهم باشد.
شکل ظاهری و تناسب دستگاه با توجه به نوع و مکان استفاده، نقش مهمی در انتخاب یو پی اس دارد.
استحکام و قابلیت اطمینان زیاد در برابر شرایط سخت و بحرانی از مهمترین پارامترهای انتخاب یوپ یاس مناسب میباشد.
یکی از پارامترهای مهم در انتخاب یوپی اس مناسب، تکنولوژی ساخت آن میباشد که توضیحات آنها در ادامه آمده است.
چنانچه منابع تغذیه دستگاه های مورد استفاده (بار) بسیار حساس بوده و هیچگونه نویز یا اعوجاجی نباید به آن وارد شود و شکل موج خروجی به صورت سینوسی کامل و بدون قطعی و بدون وابستگی به ولتاژ ورودی لازم باشد، توصیه میشود از یو پی اس های On-line استفاده شود و چنانچه ورود نویز یا تغییر شکل موج خروجی از درجه اهمیت کمتری برخوردار است، یوپیاسهای Line-Interactive توصیه میشود.
توان نامی دستگاه پارامتری است که از دو راه میتوان مقدار آن را محاسبه و سپس دستگاه مناسب را خریداری نمود.
روش اول: مجموع مقادیر توان دستگاههای مصرفی بر حسب وات را محاسبه نموده و بر۰٫۶ تقسیم مینمائیم. عدد به دست آمده، مقدار توان مصرفی میباشد.
روش دوم: مقدار کل جریان را به دست آورده و آن را در ۲۲۰ ضرب نموده تا مقدار توان مصرفی به دست آید.
عدد به دست آمده از روش ۱ یا ۲ را با توجه به رنج تولیدی یوپیاسهای شرکت فیام صنعت بررسی کرده و یو پی اس موردنظر را بیابید.
برای مثال من میخواهم برای کامپیوتر خود، یوپیاسی را انتخاب نمایم. ابتدا از پشت Power کامپیوتر، مشخصات مانیتور و یا تجهیزات دیگر، واتهای مربوطه را پیدا کرده و با هم جمع میکنم، که برای مثال عدد ۲۵۰W به دست میآید. حال بر ۰٫۶ تقسیم کرده تا عدد ۴۱۶٫۶ به دست آید. بنابراین یو پی اس مورد انتخاب من باید VA 416.5 خروجی داشته باشد تا در حالت Full Load کار کند. پیشنهاد میشود که مقدار بار متصل به یو پی اس نهایتا % ۷۰ از توان خروجی یو پی اس باشد. بنابراین از محصولات فیام صنعت دستگاه ۶۳۰ SM که دارای توان خروجی VA 630 و یا دستگاه ۱۲۵۰ SM که دارای توان خروجی VA 1250 میباشد بسیار مناسب است.
به میزان تغییرات ولتاژ ورودی یوپی اس گفته میشود. مثلا دستگاه یو پی اس که بازه ی ولتاژ ورودی آن VAC 148-270باشد، بدان معناست که یو پی اس بین ولتاژ ۱۴۸ تا ۲۷۰ ولت برق شهر بدون استفاده از باتری و با در اختیار گرفتن فیلتراسیون داخلی به کار خود ادامه داده و ولتاژ خروجی مناسبی را ارائه میدهد.
به میزان تغییرات فرکانس ورودی یو پی اس گفته میشود. مثلا دستگاه یو پی اس که بازه ی فرکانس ورودی آن %۵ ± Hz۵۰میباشد، بدان معناست که یوپی اس در بازه ی فرکانسی۴۷٫۵ تا ۵۲٫۵ هرتز بدون استفاده از باتری و با در اختیار گرفتن فیلتراسیون داخلی به کار خود ادامه داده و خروجی مناسبی را ارائه میدهد. یو پی اس در خارج از این بازه، ورودی یو پی اس را غیرنرمال تشخیص داده و در حالت Backup و ولتاژ خروجی را از باتری تأمین مینماید.
بازه ی ولتاژ خروجی یو پی اس که مقدار آن با بازه ی ولتاژ ورودی دستگاههای مصرفی باید هماهنگ باشد.
بازه ی فرکانس خروجی یو پی اس که مقدار آن با بازه ی فرکانس ورودی دستگاه های مصرفی باید هماهنگ باشد.
مقدار توان خروجی دستگاه یو پی اس با توجه به مقدار توان ورودی دستگاه تحت عنوان Efficiency مطرح بوده که این عدد معمولا %۱۰۰ نیست، زیرا مقداری از توان ورودی توسط خود یوپ یاس مصرف میشود.
میزان راندمان و کارایی دستگاه بنا به نوع تکنولوژی ساخت متفاوت و به خصوص در حالت باتری به علت تغذیه از باتریها از اهمیت ویژه برخوردار است.
Efficiency در دستگاه های Line-Interactive بین % ۸۰-۷۰ بوده و در دستگاه های On-Line بیش از %۸۰ میباشد.
یکی از معیارهای مهم جهت خرید یوپیاس، بررسی بحث مدیریت آن توسط نرم افزارهای مرتبط با یو پی اس میباشد. مانیتورینگ و کنترلینگ یو پی اس (حتی به صورت Remote)، مکانیزم Auto Saving فایلها در زمانهای بحرانی، کاربرپسند بودن و پشتیبانی آن از سیستم عاملهای مختلف از جمله مهمترین ویژگیهای یک نرمافزار مدیریت یوپیاس میباشد.
شرکت فیام صنعت با توجه به نیاز مشتریان و تکنولوژی روز دنیا اقدام به طراحی و پیاده سازی نرمافزارهای قدرتمندی نموده است که به جرأت، در نوع خود بی نظیر است. جهت اطلاعات بیشتر در مورد نرم افزار، دریافت آخرین ورژن و دفترچه راهنمای آن میتوانید به آدرس اینترنتی http://fiammco.ir/services/نرم-افزارهای-تخصصی-یوپی-اس/ رجوع نمائید.
برق ورودی وارد یک مبدل (Converter) شده و با رگولاسیون که در خروجی خود انجام میدهد وارد بار مصرفی میشود. یک منبع انرژی باتری هنگام قطع برق، انرژی را تأمین کرده و به منظور محفوظ ماندن انرژی در لحظه سوئیچینگ از برق به باتری و بالعکس از یک خازن استفاده میشود. (شکل شماره۱-۵)
شکل شماره ۱-۵: ساختار کلی یوپی اس
انواع تکنولوژیهای شناخته شده جهت ساخت یوپیاس عبارتند از:
در این قسمت سعی داریم شما را با سه نوع تکنولوژی ساخت یوپی اس آشنا نمائیم.
در این نوع تکنولوژی برق ورودی وارد بخش Power Interface شده و خروجی را تأمین و همزمان عمل شارژ باتری انجام میگیرد.
Inverter در حالت نرمال (برق شهر) وظیفه شارژ باتری و در حالت قطع برق شهر، وظیفه تولید برق سینوسی از انرژی ذخیره شده در باتری را بر عهده دارد. (شکل شماره ۲-۵)
شکل شماره ۲-۵: ساختار تکنولوژی Line-Interactive
برق ورودی وارد فیلتر شده و ترانس AVR (Automatic Voltage Regulation) عمل تضعیف (Buck) یا افزایش (Boost) برق ورودی را انجام میدهد و با یک رگولاسیون خوب، برق را به بار مصرفی میرساند.
شکل شماره۳-۵: ساختار تکنولوژی Line-Interactive در حالت نرمال
شکل شماره ۴-۵: ساختار تکنولوژی Line-Interactive در حالت باتری
محصولات شرکت فیام صنعت که از این تکنولوژی استفاده میکنند به دو سری تقسیم میشوند:
این دستگاه در دو مدل Desktop و Rack-Mount و با توانهای خروجی VA 630 و VA 1250 طراحی شده است و شکل موج خروجی این سری از دستگاهها در حالت نرمال (برق شهر)، سینوسی کامل و در حالت سوئیچینگ از برق شهر به Inverter، شبه سینوسی بوده و مدت زمان سوئیچ msec 2.5 میباشد.
شکل شماره۵-۵: لحظه سوئیچ از برق به اینورتر (شکل موج خروجی: شبه سینوسی)
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سری از دستگاهها و مشاهده ی جداول مشخصات فنی و Backup Battery به آدرسhttp://fiammco.ir/ups مراجعه نمائید.
این دستگاه در دو مدل Desktop و Rack-Mount و با توانهای خروجی VA 1500، VA 2000 و VA 3000 طراحی شده است. شکل موج خروجی این سری از دستگاهها در حالت نرمال (برق شهر) و هم در حالت قطع برق، سینوسی کامل و مدت زمان سوئیچ msec 2-4 میباشد.
شکل شماره ۶-۵: لحظه سوئیچ از برق به اینورتر (شکل موج خروجی: سینوسی کامل)
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سری از دستگاهها و مشاهده ی جداول مشخصات فنی و Backup Battery به آدرسhttp://fiammco.ir/ups مراجعه نمائید.
دستگاهی که شرکت فیام صنعت آن را عرضه و به واسطه ی آن، ایران را در رده سومین کشور تولیدکننده ی این تکنولوژی پس از آمریکا و آلمان قرار داده است Ferro Resonant UPS میباشد. (شکل شماره ۷-۵)
شکل شماره ۷-۵: تکنولوژی Ferro Resonant
خواص ویژه ترانسفورمر فرورزنانت:
شکل شماره ۸-۵: ترانسفورمر
درحالت نرمال (برق شهر)، Inverter قطع میباشد و ورودی مستقیماً وارد ترانس شده تا خروجی فراهم شود.
شکل شماره ۹-۵: ساختار تکنولوژی Ferro Resonant در حالت نرمال
شکل شماره ۱۰-۵: ساختار تکنولوژی Ferro Resonant در حالت باتری
این سری از دستگاهها دارای توانهای خروجی ۱۵۰۰VA، ۲۰۰۰VA، ۳۰۰۰VA و ۵۰۰۰VA در محدوده ی ولتاژ ورودی ۱۷۰-۲۶۰VAC، به صورت تکفاز و شکل موج خروجی آن در هم حالت نرمال (برق شهر) و هم در حالت قطع برق، سینوسی کامل میباشد.
شکل شماره ۱۱-۵: لحظه سوئیچ از برق به اینورتر (شکل موج خروجی: سینوسی کامل)
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سری از دستگاهها و مشاهده ی جداول مشخصات فنی و Backup Battery به آدرسhttp://fiammco.ir/ups مراجعه نمائید.
در این تکنولوژی برای ساخت ولتاژ خروجی، یکبار تبدیل AC به DC و یک بار تبدیل DC به AC انجام میگیرد به همین علت به این نوع تکنولوژی Double Conversion میگویند. ابتدا ولتاژ ورودی تبدیل به DC میشود تا وابستگی به برق ورودی از بین رفته و سپس خروجی از آن به وجود میآید. (شکل شماره ۱۲-۵)
شکل شماره ۱۲-۵: ساختار تکنولوژی Double Conversion
در حالت نرمال، ورودی وارد یک فیلتر و سپس یک مدار Inverter شده و از طریق Static Switch وارد خروجی میشود.
شکل شماره ۱۳-۵: ساختار تکنولوژی Double Conversion در حالت نرمال
در حالت باتری، ورودی از مدار قطع است و باتریها خروجی را تأمین میکنند.
شکل شماره ۱۴-۵: ساختار تکنولوژی Double Conversion در حالت باتری
در این حالت مدارات داخلی یوپ یاس (شکل شماره ۱۵-۵) حذف و خروجی مستقیما از ورودی تأمین میگردد.
این وضعیت در دو مورد زیر کاربرد دارد:
شکل شماره ۱۵-۵: ساختار تکنولوژی Double Conversion در حالت Bypass
این دستگاه دارای توان خروجی VA 1500 تا VA 10000، محدوده ی ولتاژ ورودی VAC 170-270، به صورت تک فاز و شکل موج خروجی در حالت نرمال (برق شهر) و هم در حالت قطع برق، سینوسی کامل میباشد.
شکل شماره ۱۶-۵: لحظه سوئیچ از برق به اینورتر (شکل موج خروجی: سینوسی کامل)
شکل شماره ۱۷-۵: لحظه سوئیچ از اینورتر به برق (لحظه سوئیچ از اینورتر به برق)
یکی از ویژگیهای ممتاز دستگاههای سری SDC فیام صنعت آن است که توانائی کارکرد با ژنراتورها را داراست.
شکل شماره ۱۸-۵: شکل موج خروجی دستگاه SDC در زمان استفاده از ژنراتور در ورودی
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سری از دستگاهها و مشاهده ی جداول مشخصات فنی و Backup Battery به آدرسhttp://fiammco.ir/ups مراجعه نمائید.
کار مهندس دستگاه یوپی اس (UPS)عبارت است از نصب ، تعمیر ونگهداری دستگاه یو پی اس برای بالا بردن Back up این دستگاه هاست.
رسته شغلی : الکترونیک ( الکترونیک صنعتی )
وظیفه مهندس این شغل نصب دستگاه های یوپی اس از قبیل Amak ,Chloride , Power ware, Furatel باتوان های ۱kw,3kw,6kw و…
وتعمییرات برد داخل دستگاهها و نگهداری وسرویس دستگاه ها یعنی اندازه گیری ولتاژ و جریان ورودی و خروجی و تست جریان دهی باتری ها و Checkup کلی دستگاه .
اهمیت این شغل زمانی به چشم می خورد که، شما نیاز به برق شهری دارید و این امکان برای شما فراهم نباشد که از برق شهری استفاده کنید یعنی زمانی که برق قطع است در این حالت دستگاه یو پی اس برق شهری مورد نیاز شما را (۲۲۰ ولت) تامین می کند ویا زمانی که شما دستگاه هایی دارید که باید دقیقا ورودی ۲۲۰ ولت با فرکانس ۵۰ هرتز در ورودی آن قرار بگیرد تا دستگاه در حالت عادی کار کند در این زمان هم دستگاه UPS می تواند در مدار برق شهر قرار گرفته و خروجی ۲۲۰ ولت و با فرکانس ۵۰ هرتز را به مدار اعمال کند.
مدارک تحصیلی لازم برای احراز این شغل عبارت است از تکنسین الکترونیک ، مهندسی الکترونیک ، مهندسی الکتروتکنیک و تکنسین برق صنعتی.
مهارت ها، تجارب و دوره های آموزشی ویژه ای که برای احراز این شغل لازم است از قبیل تحصیلات عالیه چهار ساله در مراکز دانشگاهی و دانشکده های مهندسی،گذراندن دوره ی PLC ، گذراندن دوره ی AVR ، گذراندن دوره دو ماهه ی نصب و تعمیرات و راه اندازی دستگاه های یو پی اس می باشد.
شرایط محیط کار فضایی است سر پوشیده و وسایل و ابزارهایی که برای انجام شغل لازم است: آوومتر، ابزارآلات عمومی ، آچاربکس ، منبع تغذیه ، اوسیلوسکوپ ، سیگنال ژنراتور ، فانکشن ژنراتور، دوبل تراکینگ و کروتریسر.
دراین شغل خصوصیات جسمانی خاصی لازم نیست ولی تکنسین باید از لحاظ مقاومت در برابر جریان الکتریکی را داشته باشد چون هر لحظه حین کار امکان برق گرفتگی چه با جریان پایین (۱آمپر) و چه با جریان بالا ۵۰۰آمپر وجود دارد.
بدن مهندس یا تکنسین باید سالم باشد زیرا با وجود هرگونه معلولیت ممکن است شخص جان خود را از دست بدهد.
شخص باید خصوصیات روانی چون مسلط به کار از لحاظ هوش ،دقت وحوصله باشد و بیشتر با ذهن خود کار کند تا دست.
شخصی که می خواهد به این شغل وارد شود باید به الکترونیک، کا مپیوتر و برق علاقه مند باشد.
قبول مسئولیت و توانایی کار در هر شرایط و سلیقه کافی در انجام کاراز ویژگی های شخصیتی لازم برای انجام شغل است.
محل هایی که می توانند افراد استخدام شوند از قبیل:
شرکت های خصوصی صنعتی(آماک،فاراتل، پرسو و …)
درآمد یا حقوق ثابت اولیه ۳۴۰ هزار تومان- قانون استخدام کشوری، مزایا و فوق العاده شغل حق ماموریت تا سقف ۱۵ هزار تومان و هزینه ایاب و ذهاب و هزینه خورد و خوراک به عهده شرکت می باشد.
ترفیع در شرکت آماک به چهار دسته A B C D تقسیم می شود که از A شروع شده و در گروه D خاتمه می یابد وگروه بندی شرکت مانده به تجربه کاری و لیاقت آن فرد می باشد.
حق مسکن با توجه به غیر بومی بودن آن فرد به وی حق مسکن تعلق می گیرد و بازنشستگی بعد از ۲۵- ۳۰ سال خدمت می تواند بازنشسته شود.
شرایط ارتقاء و نحوه استخدام و ورود به شغل
پس از کسب تجارب کافی و گذراندن دوره های تخصصی A می توان در زمینه دستگاه های یوپی اس به کلاس های بالاتر مانند B C وD رسید.
از طریق آزمون استخدامی و گذراندن دوره علمی تخصصی و عملی و مصاحبه و گزینش امکان پذیر می باشد.
این شغل رابطه مستقیمی با دستگاه های صنعتی و رشته های برق دارد.
مطلوبیت های این شغل عبارت است از کسب تجربه در زمینه الکترونیک صنعتی ، آشنایی با دستگاههای PLC ، CNC و غیره فراهم می سازد.
محدودیت های این شغل مانند کار بیشتر زمانی که دستگاهی با توان بالا را نصب می کنیم ، خطر مرگ زمانی که ولتاژی برابر ۴۰۰ ولت و با جریان ۱۰۰ آمپر در مدار قرار دارد.
این شغل با شرکت های قطب الکترونیک، ایزایران،صاایران و شرکت های ایتالیایی از قبیل کلراید و شرکت آمریکایی از قبیل پاور وار وابسته است.
آینده این شغل از نظر اقتصادی و اجتماعی
با توجه به شرایط سخت کاری درآمد کافی دارد و با توجه به نیاز بانک ها و موسسات اهمیت اجتماعی خوبی دارد.
مراحل و جریان یک روز عادی اینگونه می باشد:
درخواست برای نصب دستگاه در محل مورد نظر ، کابل کشی باتری ها در داخل رگ باتری ، اعمال ورودی و خروجی از دستگاه UPS به تابلو برق، تست ورودی و خروجی دستگاه با آوومتر ، راه اندازی دستگاه، پر کردن فرم دستور کار و چک لیست.
بهترین را ه جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این شغل مراجعه به شرکت هایی است که در زمینه دستگاه های یو پی اس و یا الکترونیک صنعتی فعالیت دارند.
توصیه من برای داوطلبان ورود به این شغل این است که با علاقه کافی به رشته برق و دارا بودن هوش و استعداد عالی در الکترونیک و عدم خستگی در مسیر این شغل.